Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Sibel Atağ, rahim ağzı (serviks) kanserinin tüm kanserlerin yüzde 10’unu oluşturduğu ve 3. sıklıkta görülen kanser olduğunu belirterek, “Rahim ağzı kanseri, tarama testleri ile erken teşhis edilebilecek bir kanserdir” dedi.
Rahim ağzı kanseri gelişmeden önce hücresel düzeyde displazi veya prekanser adı verilen değişikliklere maruz kaldığını belirten Medical Park Adana Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Sibel Atağ, “Rahim ağzındaki bu değişikliklere cinsel yolla bulaşan Human Papilloma Virus’ün (HPV) neden olmaktadır. Rahim ağzı kanseri tarama testlerini kullanıp erken teşhis edebileceğimiz bir kanserdir” diye konuştu.
Tarama testleri ile son 30 yılda yarı yarıya azaldı
İleri evre servikal kanser ve buna bağlı ölümlerin etkin bir tarama programı ile önlenebileceğini vurgulayan Op. Dr. Atağ, “Servikal kanser tarama testinin rutine girmesi ile servikal kanser görülme sıklığı (insidansı) son 30 yılda yüzde 50 azalmıştır. Rahim ağzı kanseri tarama programları kanserin yayılma hızının ve kansere bağlı ölümlerin azalmasında etkilidir” açıklamasında bulundu.
Smear testi cerrahi müdahale gerektirmez
Smear testinin rahim ağzı kanseri için toplumun taranmasında kullanılabilecek non-invazif (cerrahi müdahale gerektirmeyen) bir yöntem olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Sibel, “Poliklinik şartlarında yapılır, ağrısız bir işlemdir ve ortalama bir dakika sürede gerçekleşmektedir” dedi.
Op. Dr. Sibel Atağ, Pap-test ve HPV testi hakkında şu bilgileri paylaştı:
“Pap-test normal jinekolojik muayene sırasında bir fırça yardımıyla rahim ağzında sürüntü yapılarak hücre örnekleri alınır. Bu hücrelerin patolog tarafından incelenmesi sonrası anormal hücreler varsa rapor edilir. HPV testi ise normal jinekolojik muayene sırasında rahim ağzından yapılan sürüntüde veya smear testi sırasında alınan örnekte HPV DNA bakılır ve yüksek riskli tipler varsa rapor edilir.
Pap smear testi ve HPV testleri rahim ağzı kanserleri ve prekanseröz lezyonlar için tarama yapmak amacıyla kullanılır. Erken evrelerinde rahim ağzı kanseri genelde semptomlara neden olmaz. Tarama testlerindeki anormal sonuçlar bize sadece şüpheyi gösterir, tanıyı vermez. Bu nedenle tarama test sonuçlarına göre tedavi yapılmaz ve öncelikle tanı koymak gerekir” şeklinde konuştu.
Smear testi yapılmadan önce dikkat edilmesi gerekenler
Op. Dr. Atağ Smear testi yapılmadan önce dikkat edilmesi gereken durumları şu şekilde sıraladı: “Menstruasyon dışında olmalı, menstruasyonun ilk gününden 15 gün sonra optimal zamandır. Örnek alınımından 3 gün önce vajinal krem, ovül kullanmamalı ve vajinal duş yapmamalı. Cinsel ilişkiden sonra 24 saat geçmiş olması gerekir.”
Smear testini kime ve ne zaman yapılmalı
Yeni tarama prensiplerine göre servikal kanser taraması 21 yaşında başlaması gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Sibel Atağ, 21 yaşından küçük kadınlarda seksüel aktivite başlasa bile tarama önerilmeyeceğinin altını çizdi.
Op. Dr. Atağ, “21-29 yaş arası her üç yılda bir konvansiyonel smear veya sıvı bazlı sitoloji ile taranmalıdır. Bu yaş grubu için HPV testi kullanılması önerilmez. 30 yaşından büyük kadınlar için 3 yılda 1 psmear testi yaptırmasını öneriyoruz. Sitoloji ve HPV DNA testi birlikte (co-test) yapılabilir. İkisi de negatif gelirse, 5 yılda bir tekrarı yapılabilir. 65 yaşında 3 ardışık smear negatif gelmişse veya son 10 yıl içinde 2 ardışık negatif cotest sonucu varsa tarama sonlandırılır” dedi.